Bladhoopchampignon

Bladhoopchampignon
Bladhoopchampignon
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Basidiomycota (Steeltjeszwam)
Klasse:Agaricomycetes
Onderklasse:Agaricomycetidae
Orde:Agaricales (Plaatjeszwam)
Familie:Agaricaceae
Geslacht:Agaricus
Soort
Agaricus subrufescens
Peck (1894)
Synoniemen

Agaricus blazei

Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Bladhoopchampignon op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Schimmels

De bladhoopchampignon (Agaricus subrufescens) is een zwammensoort uit de familie Agaricaceae. Hij wordt in de winkel aangeboden onder de namen: Amandelpaddenstoel (vanwege de amandelsmaak), Cogumelo do Sol (paddenstoel van de zon), Cogumelo de Deus (Gods paddenstoel), Cogumelo de Vida (paddenstoel des levens), Himematsutake (Japans: 姫松茸, "prinses der paddenstoelen") en Agarikusutake.

Geschiedenis

Agaricus subrufescens werd voor het eerst beschreven door de Amerikaanse botanicus Charles Horton Peck in 1893.[1] Gedurende de eerste helft van de 20e eeuw werd de paddenstoel geteeld en verkocht aan de oostkust van de Verenigde Staten.[2] In de jaren 70 van de vorige eeuw werd de paddenstoel 'herontdekt' in Brazilië en aanvankelijk foutief geïdentificeerd als de Agaricus Blazei Murrill, een andere soort die in Florida voorkomt. Algauw werd de paddenstoel vooral geteeld en verhandeld vanwege de eraan toegeschreven medische eigenschappen.

In 2002 werd de naam A. blazei terecht verworpen voor deze soort door de botanici M.Y. Didukh en S.P. Wasser, maar tegelijkertijd gingen ze in de fout door de Braziliaanse soort vervolgens A. brasiliensis te noemen,[3][4] een naam die al voor een geheel andere soort in gebruik was, de Agaricus brasiliensis Fr.(1830). Vervolgens werd aangetoond door anderen dat de Braziliaanse 'nieuwe' soort A. blazei oftewel A. brasiliensis genetisch identiek waren aan de Noord-Amerikaanse soort Agaricus subrufescens.[2] Verder toonde dit onderzoek tevens aan dat de in Europa voorkomende soort A. rufotegulis ook identiek was met de Agaricus subrufescens. Aangezien dit de oudste naam is, heeft de naam Agaricus subrufescens taxonomisch gesproken voorrang en is in feite de enige juiste voor deze specifieke soort.

Beschrijving

De hoed is bol en onregelmatig gevormd met een doorsnede van 5 tot 18 cm. Het oppervlak van de hoed is aanvankelijk bedekt met zijdeachtige vezels, die als de paddenstoel volgroeid is vervangen worden door kleine schubben (squamulose). De kleur van de hoed varieert van wit en grijsachtig tot een soort roodbruin. De paddenstoel verspreidt een lichte amandelgeur. De steel is 6 tot 15 cm lang en varieert in dikte van 1 tot 1,5 cm, met een bolvorm aan de grond. Bij het volgroeid raken van de paddenstoel verschijnen er barsten aan de rand van de hoed en wordt de steel hol.[5] De paddenstoel verspreidt een lichte amandelgeur.[5]

Verspreiding

Agaricus subrufescens komt in het wild voor in Californië. Daarnaast komt hij gecultiveerd voor in Hawaï, Groot-Brittannië, Nederland, Israël, Taiwan en Brazilië.[2]

Toepassingen

De paddenstoel is eetbaar en heeft een iets zoete smaak met een lichte amandelgeur.

Daarnaast loopt er een wetenschappelijk onderzocht omwille van zijn vermeende helende werking en zijn bevorderende eigenschappen voor het menselijk immuunsysteem. In onder andere Japan, China en Brazilië is het gebruik van deze en andere medicinale paddenstoelen een door de overheid en verzekeraars geaccepteerd onderdeel van anti-kankertherapieën, samen met chemotherapie en bestraling.[6] In West-Europa en de Verenigde Staten valt deze paddenstoel vooralsnog onder de fytotherapie.

De kankerremmende werking,[7] de anti-oxiderende werking[8] en de bevordering van het immuunsysteem[9] die als eigenschap aan deze paddenstoel worden toegeschreven berusten op de ruime aanwezigheid van zowel alfa- als bètaglucanen, een vorm van polysachariden die een bewezen kankerremmende werking hebben.[10][11][12]

Agaricus blazei en andere medicinale paddenstoelen hebben verder de eigenschap dat ze de lever beschermen tegen giftige stoffen en het lichaam meer ontvankelijk maken voor immuuntherapie. Dat maakt ze geschikt om in combinatie met chemotherapie of posttherapeutisch[13] te gebruiken. In Japan, wordt de paddenstoel of extracten daarvan verkocht onder de merknamen Sen-Sei-Ro Gold, en ABMK en gebruikt door zo'n 500.000 mensen.[7] Het is daarnaast het populairste alternatieve antikanker-[14] en kankerpreventiemiddel, vaak in combinatie met andere medicinale paddenstoelen zoals de berkenweerschijnzwam en de Reishi-paddenstoel.[15] De grootste exporteurs van de paddenstoel in gedroogde vorm of als extract zijn China en Brazilië.

Kritiek

Critici van de alternatieve geneeswijzen met o.m. deze paddenstoel wijzen op de aanwezigheid van Agaritine, een alleen in paddenstoelen van de familie Agaricaceae voorkomende aromatische stof met anti-virale maar ook licht kankerverwekkende (de kans op kanker na een levenslange consumptie van deze paddenstoelen wordt geschat op 2:100.000[16]) en giftige eigenschappen. De Agaricus bisporus, beter bekend als de champignon, bevat dit dus ook.[17] Tegelijkertijd wordt deze stof onderzocht als een potentiële kandidaat in de strijd tegen het Hiv vanwege zijn sterke anti-virale werking.[18] Agaritine verdwijnt echter zeer snel onder invloed van koken (90% afname), invriezen (75% afname) en is na 48 uur onderdompeling in water zelfs geheel verdwenen.[19][20] Wetenschappelijk onderzoek naar de werking[21] wees er verder op dat de uiteenlopende methodes en kwaliteit van cultivering de hoeveelheid werkzame stoffen in de Agaricus blasei en hun effectiviteit negatief kan beïnvloeden.

Zie ook

  • Smith JE, Rowan NJ, Sullivan R Medicinal Mushrooms: Their Therapeutic Properties and Current Medical Usage with Special Emphasis on Cancer Treatments, 2001
  • Cristina Lull, Harry J. Wichers, and Huub F. J. Savelkoul "Antiinflammatory and Immunomodulating Properties of Fungal Metabolites", Wageningen University and Research Center, The Netherlands 2005
  • Ulrike Lindequist, Timo H. J. Niedermeyer, and Wolf-Dieter Jülich " The Pharmacological Potential of Mushrooms", Oxford University Press 2005
  • Andrea T. Borchers, Anita Krishnamurthy, Carl L. Keen, Frederick J. Meyersà, and M. Eric Gershwin "Immunobiology of Mushrooms", Society for Experimental Biology and Medicine 2008
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Peck CH (1893). Report of the Botanist (1892). Annual Report on the New York State Museum of Natural History 46: 85–149.
  2. a b c Kerrigan RW (2005). Agaricus subrufescens, a cultivated edible and medicinal mushroom, and its synonyms.. Mycologia 97 (1): 12–24. PMID 16389952. DOI: 10.3852/mycologia.97.1.12.
  3. Wasser SP, Didukh MY, de Amazonas MAL, Nevo E, Stamets P, da Eira AF (2002). Is a Widely Cultivated Culinary-Medicinal Royal Sun Agaricus (the Himematsutake Mushroom) Indeed Agaricus blazei Murrill?. International Journal of Medicinal Mushrooms 4 (4): 267–290. DOI: 10.1615/IntJMedMushr.v4.i4.10.
  4. Is a Widely Cultivated Culinary-Medicinal Royal Sun Agaricus (the Himematsutake Mushroom) Indeed Agaricus blazei Murrill?. Gearchiveerd op 30 september 2007.
  5. a b Murrill, W.A. (1922). Dark-Spored Agarics: III. Agaricus. Mycologia 14 (4): 200. DOI: 10.2307/3753642.
  6. Weil, Andrew, Mushrooms to Curb Cancer? (2002). Gearchiveerd op 22 januari 2013.
  7. a b Takaku T, Kimura Y, Okuda H (2001). Isolation of an antitumor compound from Agaricus blazei Murill and its mechanism of action. J Nutr. 131 (5): 1409-13. PMID 11340091.
  8. https://web.archive.org/web/20150630203218/http://www.suzuka-u.ac.jp/information/bulletin/pdf/01-gu.pdf
  9. Liu Y, Fukuwatari Y, Okumura K, Takeda K, Ishibashi K, Furukawa M, Ohno N, Mori K, Gao M, Motoi M. (2008). Immunomodulating Activity of Agaricus brasiliensis KA21 in Mice and in Human Volunteers.. Evid Based Complement Alternat Med. 5 (2): 205-19. PMID 18604247. PMC 2396466. DOI: 10.1093/ecam/nem016. Gearchiveerd van origineel op 29 juni 2013.
  10. DiLuzio, NR, Williams DL, McNamee RB, Malshet VG (1980). Comparative evaluation of the tumor inhibitory and antibacterial activity of solubilized and particulate glucan. Recent results in cancer research. Fortschritte der Krebsforschung. Progrès dans les recherches sur le cancer 75: 165–172 (Springer Verlag: Germany)​. ISSN: 0080-0015. PMID 7232829.
  11. Morikawa, K, Takeda R, Yamazaki M, Mizuno D (April 1985). Induction of tumoricidal activity of polymorphonuclear leukocytes by a linear beta-1,3-D-glucan and other immunomodulators in murine cells. Cancer research 45 (4): 1496–1501 (American Association for Cancer Research: United States)​. ISSN: 0008-5472. PMID 3156669.
  12. Mansell, PW, Ichinose H, Reed RJ, Krementz ET, McNamee R, Di Luzio NR (March 1975). Macrophage-mediated destruction of human malignant cells in vivo. Journal of the National Cancer Institute 54 (3): 571–580 (Oxford University Press: United States)​. ISSN: 0027-8874. PMID 1123850.
  13. Ahn WS, Kim DJ, Chae GT, Lee JM, Bae SM, Sin JI, Kim YW, Namkoong SE, Lee IP (July–August 2004). Natural killer cell activity and quality of life were improved by consumption of a mushroom extract, Agaricus blazei Murill Kyowa, in gynecological cancer patients undergoing chemotherapy. Int J Gynecol Cancer 14 (4): 589–94. PMID 15304151.
  14. http://eprints.kfupm.edu.sa/131367/[dode link]
  15. Hyodo I, Amano N, Eguchi K, Narabayashi M, Imanishi J, Hirai M et al. (2005). Nationwide survey on complementary and alternative medicine in cancer patients in Japan.. J Clin Oncol 23 (12): 2645–54. PMID 15728227. DOI: 10.1200/JCO.2005.04.126.
  16. Shephard SE, Gunz D, Schlatter C (1995). Genotoxicity of agaritine in the lacI transgenic mouse mutation assay: evaluation of the health risk of mushroom consumption. Food Chem Toxicol. 33 (4): 257-64. PMID 7737599.
  17. Firenzuoli F, Gori L, Lombardo G (2008). The Medicinal Mushroom Agaricus blazei Murrill: Review of Literature and Pharmaco-Toxicological Problems. Evid Based Complement Alternat Med. 5 (1): 3-15. PMID 18317543. DOI: 10.1093/ecam/nem007.
  18. Gao WN, Wei DQ, Li Y, Gao H, Xu WR, Li AX, Chou KC. (2007). Agaritine and its derivatives are potential inhibitors against HIV proteases. Med Chem. 3 (3): 221-6. PMID 17504192.
  19. Hajslová J, Hájková L, Schulzová V, Frandsen H, Gry J, Andersson HC (2002). Stability of agaritine - a natural toxicant of Agaricus mushrooms. Food Addit Contam. 19 (11): 1028-33. PMID 12456273.
  20. Schulzová, V; Hajšlová, J; Peroutka, R; Gry, J; Andersson, HC (2002). Influence of storage and household processing on the agaritine content of the cultivated Agaricus mushroom. Food Addit Contam. 19 (9): 853-62. PMID 12396396. DOI: 10.1080/02652030210156340.
  21. Hetland G, Johnson E, Lyberg T, Bernardshaw S, Tryggestad AM, Grinde B (2008). Effects of the medicinal mushroom Agaricus blazei Murill on immunity, infection and cancer. Scandinavian journal of immunology 68 (4): 363–70. PMID 18782264. DOI: 10.1111/j.1365-3083.2008.02156.x.