Diabetes insipidus
- Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Diabetes insipidus | |
---|---|
Deskribapena | |
Mota | nefropatia, endocrine system disease (en) , gaixotasun genetikoa, idiopatia autoimmune disease of endocrine system (en) |
Espezialitatea | endokrinologia Nefrologia |
Arrazoia(k) | mutation (en) , Autoimmunitate, buruko zauri, infekzio, tumore, idiopatia hipopituitarismo |
Sintoma(k) | poliuria, polidipsia, Nikturia hyposthenuria (en) |
Sortzen du | deshidratazioa, Takikardia, buruko mina, insomnioa, electrolyte imbalance (en) , idorreria, pisu galera, Hipotentsioa seizure (en) |
Azterketa medikoa | Hemograma, odol-analisi, Gernu-analisi, water deprivation test (en) , azterketa genetiko, erresonantzia magnetiko bidezko irudigintza, plasma osmolality (en) urine osmolality (en) |
Adina | any age (en) |
Asoziazio genetikoa | Zerrenda
|
Tratamendua | |
Erabil daitezkeen botikak | desmopressin (en) , Hormona antidiuretiko eta Diuretiko tiazidiko |
Identifikatzaileak | |
GNS-10-MK | E23.2 eta N25.1 |
GNS-9-MK | 253.5 eta 588.1 |
GNS-10 | E23.2 eta N25.1 |
GNS-9 | 253.5 eta 588.1 |
OMIM | 304800, 125800, 125700 eta 304900 |
DiseasesDB | 3639 |
MedlinePlus | 000377 |
eMedicine | 000377 |
MeSH | D003919 |
Disease Ontology ID | DOID:9409 |
Diabetes insipidusa[1] edo diabetes zaporegabea[2] basopresina hormonaren gabeziak (batez ere) eragiten duen gaixotasuna da, uraren galera handia dakarrena, giltzurrunek ez baitute uraren birxurgapena egiten. Gaitzaren sintoma nagusia oso diluituta dagoen gernuaren gehiegizko ekoizpena da (egunero 10 l. baino gehiago kanporatzen dira), gaixoari egarri oso handia eragiten diona (ur galerei aurre egiteko asko edaten baitu).
Antzekotasun semantikoa badu ere, diabete insipidusak ez du ezer ikusirik diabetes mellitus-arekin, bien jatorria eta sintomak oso desberdinak baitira.
Basopresina edo hormona antidiuretikoa (ADH) hipotalamoak ekoizten du, eta hortik hipofisi guruinera (neurohipofisira, hain zuzen) abiatzen da. Hipotalamoa kaltetzen duten hainbat gaitzek (tumorek, traumatismok, gaitz infekziosok...) basopresinaren sintesia inhibitzen dute. Basopresinak uraren birxurgapena areagotzen du giltzurrunetan, gehiegizko ur galerak eragotziz (gernuarekin). Hormonaren ezean giltzurrunetako jarduera okertzen da eta gernuaren iraizketa izugarri handitzen da.
Basopresinaren gabeziaz gain, giltzurrun-tubuluek basopresinarekiko duten erantzun ezak ere diabetes geza eragin dezake.
Gaitzaren ondoriorik larriena balizko deshidratazioarena izaten da.
Tratamenduari dagokionez gaitzaren jatorria aztertu behar da. Basopresinaren gabezia dagoenean, hormonaren hartzea ezinbestekoa da, pilula moduan edo sudur-aerosolaren bidez. Giltzurrunek hormonaren aurrean erantzun egokia ematen ez dutenean, aldiz, beste botika batzuk eman behar dira, gernuaren gehiegizko iraizketa ekiditen dutenak.
Erreferentziak
- ↑ Euskalterm: [Gaixotasunak Hiztegia] [2015] eta [Nefrourologia Hiztegia] [2016]
- ↑ Euskalterm: [Nefrourologia Hiztegia] [2016]
Kanpo estekak
- Datuak: Q220551
- Multimedia: Diabetes insipidus / Q220551
Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |